Thoái hóa khớp gối, còn được gọi là viêm khớp gối hoặc bệnh xương khớp, là một tình trạng mất dần sụn khớp gối, dẫn đến việc cấu trúc và chức năng của khớp bị suy giảm.
Nguyên nhân của thoái hóa khớp gối không chỉ giới hạn ở tuổi tác và quá trình mòn, mà còn có thể bao gồm:
- Tuổi tác: Quá trình lão hóa tự nhiên là một trong những nguyên nhân chính gây thoái hóa khớp gối. Khi tuổi tác gia tăng, khả năng tái tạo sụn và sức khỏe của mô xung quanh khớp giảm, dẫn đến thoái hóa.
- Các yếu tố di truyền: Có một yếu tố di truyền trong phát triển thoái hóa khớp gối. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh thoái hóa khớp gối, có khả năng tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Các vấn đề cơ bản về sức khỏe: Các tình trạng sức khỏe khác nhau như béo phì, bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường và bệnh nội tiết có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối.
- Chấn thương hoặc căng thẳng lên khớp gối: Các chấn thương hoặc căng thẳng lâu dài lên khớp gối, như tai nạn thể chất, chấn thương thể thao hoặc công việc cần sử dụng nhiều khớp gối, có thể gây tổn thương mô và góp phần vào thoái hóa khớp gối.
- Viêm khớp: Các loại viêm khớp như viêm khớp dạng thấp và viêm khớp mạn tính có thể gây tổn thương khớp gối và làm tăng nguy cơ thoái hóa.
Theo các Bác sĩ của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Triệu chứng của thoái hóa khớp gối có thể bao gồm:
- Đau: Đau khớp gối là triệu chứng chính của thoái hóa. Đau có thể xuất hiện dưới dạng đau nhức, đau nhẹ hoặc đau nặng, và thường xảy ra khi bạn di chuyển khớp gối hoặc sau thời gian nghỉ ngơi. Đau có thể làm giảm khả năng di chuyển và hoạt động thông thường.
- Sưng: Khớp gối có thể trở nên sưng do sự viêm nhiễm hoặc tích tụ chất lỏng trong khớp. Sưng thường xảy ra sau khi bạn sử dụng khớp gối trong thời gian dài hoặc sau khi hoạt động về mức độ cao.
- Cứng khớp: Thoái hóa khớp gối có thể gây ra cảm giác cứng cơ khi bạn bắt đầu di chuyển khớp sau một thời gian nghỉ ngơi, như buổi sáng sau khi thức dậy. Cảm giác cứng này thường giảm đi sau khi bạn di chuyển khớp trong một khoảng thời gian.
- Giảm khả năng di chuyển: Triệu chứng thoái hóa khớp gối có thể làm giảm khả năng di chuyển và linh hoạt của khớp gối. Bạn có thể cảm thấy khó khăn khi cúi xuống, leo cầu thang hoặc thực hiện các hoạt động thể chất.
- Tiếng kêu: Trong một số trường hợp, khi di chuyển khớp gối, bạn có thể nghe thấy tiếng kêu, như tiếng xát xát, nứt nẻ hoặc lách cách. Đây có thể là dấu hiệu của sự mất mỡ bôi trơn và sự mòn của mô sụn trong khớp.
Chẩn đoán thoái hóa khớp gối thường được xác định dựa trên sự kết hợp của các yếu tố sau:
- Tiểu sử bệnh: Bác sĩ sẽ tiếp thu thông tin về triệu chứng bạn đang gặp phải, thời gian và cách triệu chứng bắt đầu, mức độ đau, cảm giác sưng và cảm giác cứng của khớp gối.
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra vùng khớp gối để tìm hiểu về sự đau, sưng, và cảm giác cứng của khớp. Họ cũng có thể kiểm tra khả năng di chuyển và linh hoạt của khớp gối.
- Xét nghiệm hình ảnh: Các xét nghiệm hình ảnh như tia X, chụp cộng hưởng từ (MRI), hoặc siêu âm có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng của mô sụn và các cấu trúc khác trong khớp gối. Chúng có thể giúp xác định mức độ thoái hóa và loại bỏ các nguyên nhân khác gây đau khớp.
- Góc đo khớp gối: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xem xét góc đo của khớp gối thông qua chụp X-quang hoặc máy đo góc đo
Điều trị thoái hóa khớp gối nhằm giảm triệu chứng đau và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các phương pháp điều trị thông thường bao gồm:
- Quản lý đau: Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm như paracetamol, các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc naproxen có thể giúp giảm đau và viêm nhiễm trong khớp gối.
- Theo các Giảng viên chuyên ngành Phục hồi chức năng của trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Vật lý trị liệu: Các biện pháp vật lý trị liệu như quang trị liệu, nhiệt trị liệu, massage, và các bài tập thể dục nhẹ có thể giúp giảm đau, giữ linh hoạt và cải thiện sức khỏe khớp gối.
- Giảm cân và tập thể dục: Nếu bạn có thừa cân, giảm cân sẽ giảm tải trọng lên khớp gối và giảm triệu chứng. Tập thể dục định kỳ, đặc biệt là các bài tập tăng cường cơ bắp và mở rộng động cơ, có thể giúp giữ khớp linh hoạt và tăng cường hỗ trợ cho khớp gối.
- Thuốc kháng viêm steroid: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị tiêm hoặc uống thuốc kháng viêm steroid để giảm viêm và đau trong khớp gối.
- Phẫu thuật: Trong những trường hợp mà các phương pháp trên không hiệu quả, phẫu thuật có thể được xem xét. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm chỉnh hình khớp gối (arthroscopy) hoặc thay thế khớp gối bằng khớp giả.