Điều dưỡng viên hướng dẫn chăm sóc trẻ bị viêm phổi đúng cách

Viêm phổi là bệnh chuyên khoa hô hấp thường gặp ở trẻ do virut gây ra, bên cạnh phác đồ điều trị của bác sĩ, cha mẹ cần biết chăm sóc cho trẻ đúng cách để nhanh khỏi bệnh.

• Cách phòng ngừa bệnh viêm phổi ở người cao tuổi
• Dấu hiệu của viêm phế quản phổi?
• Đau tức vùng ngực bên trái có phải triệu chứng bệnh viêm phổi?

Điều dưỡng viên hướng dẫn chăm sóc trẻ bị viêm phổi đúng cách 

Viêm phổi là bệnh thường gặp do virut gây ra và không có thuốc điều trị đặc hiệu, bệnh hay gặp khi thời tiết thay đổi đột ngột. Để giúp trẻ nhanh khỏi bệnh cần biết chăm sóc đúng cách và giải quyết các triệu chứng như sốt, ho, ngạt mũi…, nếu không sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường.

Nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ.

Theo bác sĩ Chu Hòa Sơn, giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, có nhiều nguyên nhân gây ra viêm phổi ở trẻ như:

• Do virut: các virut thường gặp là virut hợp bào hô hấp (RSV), virut cúm, á cúm, Adenovirus. Giao mùa là thời điểm virut gây bệnh hô hấp phát triển mạnh. Các loại vi khuẩn và ký sinh trùng, nấm cũng là nguyên nhân thường gây trẻ nhỏ bị viêm phổi.
• Các yếu tố khác như: môi trường sống đông đúc, kém vệ sinh, ô nhiễm không khí trong nhà; trong gia đình có người mắc bệnh lao, hút thuốc lá; không biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, không bú mẹ, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, thiếu kẽm…, không được tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch; trẻ đẻ non, cân nặng thấp khi sinh, dị tật bẩm sinh tại đường hô hấp, suy giảm miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải…

Đặc biệt là bệnh thường gặp ở thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi đột ngột…

Biểu hiện của viêm phổi thường rất đa dạng và phức tạp, trẻ bị bệnh ở giai đoạn sớm có thể chỉ có những biểu hiện như sốt nhẹ, ho húng hắng, chảy nước mắt và nước mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc… Giai đoạn sau, nếu trẻ không được điều trị đúng và theo dõi sát sao thì có thể có diễn biến nặng hơn với những biểu hiện như: sốt cao, ho tăng, có đờm, khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi… Trẻ mệt mỏi, quấy khóc, có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng.

Lưu ý: Xác định trẻ có thở nhanh hay không bằng cách đếm nhịp thở của trẻ trong đủ 1 phút. Trẻ được coi là thở nhanh nếu: trẻ dưới 2 tháng tuổi, nhịp thở trên 60 lần/phút; trẻ 2-11 tháng tuổi, nhịp thở trên 50 lần/phút; trẻ 12-60 tháng tuổi, nhịp thở trên 40 lần/phút.

Chăm sóc đúng cách cho trẻ bị viêm phổi để chóng khỏi bệnh.

Lựa chọn thuốc để điều trị bệnh viêm phổi cho trẻ còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và do bác sĩ quyết định, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc kháng sinh, thuốc giảm ho để tự điều trị tại nhà. Trường hợp bệnh viêm phổi ở trẻ do virut thì thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng. Ho là phản xạ tốt để tống xuất chất đờm ra khỏi đường thở, làm thông thoáng đường thở nên không cho trẻ uống thuốc giảm ho khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Để giúp trẻ nhanh khỏi bệnh, cha mẹ có thể chăm sóc trẻ theo những cách sau đây:

Hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm ấm (nhiệt độ nước chườm được xác định bằng cách nhúng cùi chỏ của người lớn vào chậu nước, nếu thấy ấm là được). Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

Chăm sóc cho trẻ bị viêm phổi đúng cách

Vỗ lưng và giúp trẻ bài tiết đờm: Phương pháp vỗ lưng cho trẻ khi bị ho có đờm sẽ giúp lưu thông tuần hoàn máu của phổi, giúp đờm trong phế quản long ra và thải ra ngoài dễ dàng. Thực hiện vỗ lưng, tốt nhất là trước bữa ăn hoặc sớm nhất là 1 giờ sau khi ăn để tránh gây nôn, bằng cách gập bàn tay của bạn ở chỗ cổ tay rồi khum bàn tay lại. Giữ cho ngón cái ép vào ngón trỏ. Vỗ bên trái rồi sang bên phải, khoảng 3-5 phút ở mỗi khu vực. Chú ý không vỗ vào vùng dạ dày, xương ức hay xương sống.

Vệ sinh và chế độ ăn cho trẻ: Bác sĩ giảng viên liên thông Cao đẳng Điều dưỡng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, vệ sinh đúng cách giúp loại bỏ vi khuẩn virut bám vào đồ vật xâm nhập cơ thể trẻ. Vệ sinh mũi miệng: Dùng khăn giấy mềm lau sạch nước mũi, nước dãi rồi vứt bỏ khăn ngay sau khi sử dụng. Nếu dùng khăn xô thì phải đặc biệt chú ý giữ vệ sinh khăn. Việc dùng đi dùng lại khăn xô đã nhiễm bẩn và không được giặt sạch sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn/ virut bám trên khăn quay trở lại cơ thể bé. Vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, đồ dùng của trẻ. Người chăm sóc cần rửa tay sạch sẽ khi chăm sóc và chuẩn bị đồ ăn cho trẻ. Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt. Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường, không nên ép trẻ ăn hết phần thức ăn cha mẹ đã chuẩn bị. Có thể dùng quất hấp mật ong, hoa hồng bạch hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống.

Cho trẻ ăn uống đủ chất, thức ăn dễ tiêu hóa

Phụ huynh cần lưu ý: Khi trẻ ho, sổ mũi có kèm theo một trong những dấu hiệu sau đây phải ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất: Có lõm ngực (phần giữa bụng và ngực lõm vào khi trẻ hít vào). Thở mệt, cánh mũi phập phồng, tím tái. Thở khò khè hay thở rít khi nằm yên. Không uống được, co giật hoặc li bì khó đánh thức.

Nguồn: Tổng hợp từ Sức khỏe đời sống.