Bệnh ung thư da là gì và cách phòng tránh bệnh

Các yếu tố nguy cơ gây ra ung thư da bao gồm tiếp xúc với tia UV từ ánh sáng mặt trời hoặc tia cực tím từ máy nắng, có tiền sử ung thư da trong gia đình, tuổi tác, làm việc ngoài trời trong thời gian dài mà không bảo vệ da, và các yếu tố di truyền.

• Những điều cần biết về bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2
• Thế nào là chất xơ hòa tan? Tác dụng của chất xơ hoà tan với sức khỏe

Có nhiều loại bệnh ung thư da, nhưng hai loại phổ biến nhất là ung thư biểu bì và ung thư biểu mô dưới da:

• Ung thư biểu bì (Basal cell carcinoma): Đây là loại ung thư da phổ biến nhất. Nó phát triển từ tế bào trong lớp biểu bì của da. Ung thư biểu bì thường không lan rộng và ít gây nguy hiểm nhưng cần được điều trị kịp thời.
• Ung thư biểu mô dưới da (Squamous cell carcinoma): Loại này phát triển từ tế bào biểu mô dưới da và có thể lan rộng hơn so với ung thư biểu bì. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, nó có thể gây tổn thương nghiêm trọng và lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể.

Nguyên nhân

Theo Dược sĩ CKI – Lý Thanh Long, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM, Có một số nguyên nhân chính gây ra ung thư da, bao gồm

• Tiếp xúc với tia UV: Tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời và máy nắng là một trong những nguyên nhân chính gây ra ung thư da. Tiếp xúc dài hạn và không bảo vệ da khỏi tia UV có thể gây tổn thương cho DNA trong tế bào da, dẫn đến sự phát triển của ung thư.
• Di truyền: Các yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong việc gây ra ung thư da. Nếu có người thân trong gia đình mắc ung thư da, nguy cơ mắc bệnh có thể tăng.
• Tuổi tác: Nguy cơ mắc ung thư da tăng theo tuổi tác. Người già thường có nguy cơ cao hơn so với những người trẻ tuổi.
• Làm việc ngoài trời và tiếp xúc với hóa chất độc hại: Nghề nghiệp hoặc hoạt động ngoài trời trong thời gian dài mà không được bảo vệ da khỏi tác động của tia UV .Ngoài ra, tiếp xúc với một số hóa chất độc hại cũng có thể gây ra ung thư da.
• Làm việc trong môi trường có nhiều tia cực tím: Các nhóm nghề nghiệp như nông dân, thủy thủ, công nhân xây dựng, và nhân viên bán hàng ngoài trời thường tiếp xúc với tia UV nhiều hơn, tăng nguy cơ mắc ung thư da.
• Làm việc trong môi trường ô nhiễm: Môi trường ô nhiễm có thể chứa các chất gây ung thư như benzen, các hợp chất hữu cơ, và các hợp chất khác có thể gây ra ung thư da khi tiếp xúc trong thời gian dài.

Những dấu hiệu thường gặp

Một số dấu hiệu thường gặp trong bệnh ung thư da sau đây:

• Thay đổi màu sắc: Nốt da có màu đậm hơn hoặc màu sắc không đồng nhất, có thể là màu đen, nâu, xám, đỏ hoặc xanh.
• Thay đổi kích thước: Nốt da có kích thước tăng lên hoặc có sự thay đổi trong hình dạng và đường viền của nó.
• Biến đổi hình dạng: Nốt da có hình dạng không đồng đều, không đều nhau hoặc không đối xứng.
• Đổi vị trí: Nốt da xuất hiện ở vị trí mới hoặc lân cận với vết thương hoặc nốt da đã có.
• Nốt da không lành hoặc chảy máu: Nốt da không lành sau một khoảng thời gian dài hoặc có xu hướng chảy máu.
• Ngứa hoặc đau: Nốt da có thể gây ngứa, đau hoặc cảm giác khó chịu.
• Vảy da hoặc nổi lên: Nốt da có thể trở nên vảy, cứng hoặc có một bề mặt nổi lên.
• Vùng da bị đau hoặc nhạy cảm: Có thể có các vùng da bị đau hoặc nhạy cảm khi tiếp xúc.
• Thay đổi trong sự cảm nhận của da: Có thể cảm nhận được các thay đổi như nứt nẻ, sưng phình hoặc biến đổi về cấu trúc da.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường trên da của mình, đặc biệt là nếu chúng không biến mất sau một thời gian dài hoặc có sự thay đổi, cần thiết nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa da liễu để được kiểm tra và tư vấn thêm.

Lời khuyên phòng tránh bệnh ung thư da

Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết,  Một số lời khuyên để phòng tránh bệnh ung thư da:

• Sử dụng kem chống nắng: Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng cao (SPF 30 trở lên) mỗi ngày, kể cả vào những ngày mây mù hay trong những hoạt động bên ngoài ngắn ngày.
• Tránh ánh nắng mặt trời vào giờ cao điểm: Cố gắng tránh ra ngoài nắng vào thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, khi tia UVB là mạnh nhất.
• Mặc đồ bảo vệ da: Khi ra ngoài, hãy mặc đồ che kín cơ thể, gồm áo dài tay, nón rộng và kính râm.
• Kiểm tra da định kỳ: Tự kiểm tra da của bạn định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như nốt sần, đổi màu, hoặc vùng da nổi lên.
• Hạn chế sử dụng tanning bed: Tránh sử dụng máy nắng giả trong tanning bed, vì chúng cũng phát ra tia UV gây hại cho da.
• Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây hại: Tránh tiếp xúc với các chất hóa học độc hại và hóa chất gây ung thư.
• Dinh dưỡng lành mạnh: Hãy ăn một chế độ ăn giàu các loại rau củ, trái cây và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để hỗ trợ sức khỏe da.
• Hỏi ý kiến chuyên gia: Nếu có lịch sử ung thư da trong gia đình hoặc lo lắng về bất kỳ dấu hiệu nào trên da .

Luôn tuân thủ những lời khuyên trên và thực hiện các biện pháp phòng tránh, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư da và bảo vệ sức khỏe của chính mình.

Bài viết và sưu tầm by: DS CKI Lý Thanh Long

Tổng hợp bởi benhchuyenkhoa.edu.vn