Truyền máu là quá trình truyền một phần hoặc toàn bộ máu từ một người khỏe mạnh (người hiến máu) đến một người có nhu cầu (bệnh nhân). Quá trình này được thực hiện thông qua ống tiêm và thường được sử dụng trong các trường hợp mất máu nặng, chấn thương, phẫu thuật hoặc các bệnh lý cụ thể như thiếu máu, bệnh máu hiếm, ung thư và bệnh thalassemia.
- Tham khảo những cách giúp giảm huyết áp hiệu quả
- Những dấu hiệu bất thường cảnh báo hệ tiêu hóa có vấn đề
- Dấu hiệu nhận biết và điều trị bệnh tiểu đường type 1 như thế nào?
Trong quá trình truyền máu, máu được lấy từ người hiến máu, qua đó được kiểm tra và xử lý trước khi truyền cho bệnh nhân. Việc này đảm bảo rằng máu được truyền là an toàn và phù hợp với bệnh nhân.
- Những nhóm máu và quy tắc cơ bản khi truyền
Theo Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội: Có tổng cộng 8 nhóm máu khác nhau được biết đến trong hệ thống ABO, đó là A, B, AB, O. Trong đó, mỗi nhóm máu sẽ có một kháng nguyên (protein hoặc các phân tử đường) trên bề mặt tế bào máu, gọi là kháng nguyên A hoặc B.
Để tránh các phản ứng miễn dịch nguy hiểm, khi truyền máu, người ta thường tuân theo các quy tắc cơ bản sau đây:
- Nhóm máu A: có kháng nguyên A trên tế bào máu. Người nhóm máu A có kháng thể chống lại kháng nguyên B. Người nhóm máu A có thể nhận máu từ nhóm A và O và có thể truyền máu cho những người cùng nhóm máu A và AB.
- Nhóm máu B: có kháng nguyên B trên tế bào máu. Người nhóm máu B có kháng thể chống lại kháng nguyên A. Người nhóm máu B có thể nhận máu từ nhóm B và O và có thể truyền máu cho những người cùng nhóm máu B và AB.
- Nhóm máu AB: có cả kháng nguyên A và B trên tế bào máu. Người nhóm máu AB không có kháng thể chống lại kháng nguyên A hoặc B. Người nhóm máu AB có thể nhận máu từ tất cả các nhóm máu A, B, AB và O nhưng chỉ có thể truyền máu cho những người cùng nhóm máu AB.
- Nhóm máu O: không có cả kháng nguyên A và B trên tế bào máu. Người nhóm máu O có kháng thể chống lại cả kháng nguyên A và B. Người nhóm máu O là “người hiến máu toàn diện” vì họ có thể truyền máu cho tất cả các nhóm máu khác nhau nhưng chỉ có thể nhận máu từ nhóm O.
Vì vậy, người nhóm máu A có thể truyền máu cho nhóm A và AB, nhóm máu B có thể truyền máu cho nhóm B và AB, nhóm máu AB chỉ có thể truyền máu cho nhóm AB và nhóm máu O có thể truyền máu cho tất cả các nhóm máu khác nhau.
- Các trường hợp được chỉ định truyền máu
- Mất máu nhiều: Khi một người mất máu nhiều do tai nạn, chấn thương hoặc phẫu thuật, truyền máu có thể được sử dụng để khôi phục lượng máu bị mất.
- Bệnh máu: Những người bị các bệnh máu như thiếu máu, bệnh bạch cầu, bệnh bạch huyết, bệnh thiếu tiểu cầu, bệnh bạch tạng hay ung thư có thể cần truyền máu để tăng cường lượng máu và các thành phần máu khác như đông máu, tiểu cầu.
- Phẫu thuật: Truyền máu có thể được sử dụng trong các phẫu thuật nặng, phức tạp, hoặc khi lượng máu mất nhiều.
- Bệnh lý tim mạch: Trong một số bệnh lý tim mạch, như đột quỵ, suy tim, cảm giác chóng mặt, người bệnh có thể cần truyền máu để tăng cường lượng oxy trong máu và giảm tình trạng thiếu oxy.
Tuy nhiên, việc truyền máu không phải lúc nào cũng là phương pháp tốt nhất để điều trị và có thể gây ra những tác dụng phụ như nhiễm trùng, phản ứng dị ứng, dị ứng trực tiếp, hay phản ứng miễn dịch, vì vậy, việc chỉ định truyền máu cần phải dựa trên sự đánh giá kỹ lưỡng của bác sĩ và những yếu tố liên quan đến sức khỏe của người bệnh.
- Những trường hợp cần thận trọng khi truyền máu
Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay, Mặc dù truyền máu có thể là phương pháp điều trị hữu hiệu cho nhiều bệnh lý, nhưng cũng có những trường hợp khi truyền máu không được khuyến khích hoặc thậm chí là bị chống chỉ định. Các trường hợp chống chỉ định truyền máu bao gồm:
- Những người có tiền sử phản ứng dị ứng hoặc phản ứng miễn dịch với thành phần máu: Những người có tiền sử phản ứng dị ứng hoặc phản ứng miễn dịch với thành phần máu, như đông máu hay tiểu cầu, có thể gặp phản ứng dị ứng hoặc phản ứng miễn dịch nghiêm trọng khi truyền máu.
- Những người có bệnh gan nặng: Những người có bệnh gan nặng có thể không thể chuyển hóa các thành phần máu một cách hiệu quả, do đó truyền máu có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng, như phản ứng miễn dịch hay bệnh gan cấp tính.
- Những người có bệnh lý tim mạch nghiêm trọng: Những người có bệnh lý tim mạch nghiêm trọng, như suy tim, không được khuyến khích để truyền máu vì có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
- Những người có nhiễm trùng hoặc bệnh lý viêm nhiễm: Truyền máu có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc trầm trọng hơn các bệnh lý viêm nhiễm đã có.
Tuy nhiên, quyết định chống chỉ định truyền máu phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể và cần phải được đánh giá kỹ lưỡng bởi bác sĩ chuyên khoa.
Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bệnh viện thẩm mỹ Gangwhoo Bác sĩ Phùng Mạnh Cường Bác sĩ Phùng Mạnh Cường