Sốt xuất huyết là căn bệnh lây lan qua muỗi Aedes aegypti. Các đợt dịch thường xuất hiện trong mùa mưa ở các khu vực ẩm ướt, nơi vệ sinh môi trường không được duy trì tốt, tạo điều kiện cho muỗi phát triển và truyền virus Dengue khi chúng đốt người.
- Những điều cần biết về bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 2
- Thế nào là chất xơ hòa tan? Tác dụng của chất xơ hoà tan với sức khỏe
Tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết
Theo Cô Nguyễn Thị Trúc Li – Giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm TPHCM cho biết, Tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết là virus Dengue, thuộc họ Flaviviridae. Virus Dengue có bốn serotype khác nhau (DENV-1, DENV-2, DENV-3, và DENV-4), và nhiễm phải bất kỳ serotype nào cũng có thể dẫn đến bệnh sốt xuất huyết.
Virus Dengue có 4 type khác nhau
Bệnh sốt xuất huyết lây truyền chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes, đặc biệt là muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó muỗi Aedes aegypti được coi là vật chủ chính. Muỗi cái đốt người và hút máu của một người đã nhiễm virus Dengue, sau đó virus phát triển trong cơ thể muỗi. Khi muỗi này tiếp tục đốt một người khác, virus được truyền vào máu người đó, gây nhiễm bệnh.
Muỗi Aedes thường đốt vào ban ngày, với đỉnh điểm hoạt động vào buổi sáng sớm và trước lúc hoàng hôn. Khác với nhiều bệnh truyền nhiễm khác, sốt xuất huyết không truyền trực tiếp từ người này sang người khác. Điều này có nghĩa là việc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh không làm bạn mắc bệnh, trừ khi muỗi đốt người nhiễm bệnh và sau đó đốt bạn.
Triệu chứng điển hình của bệnh sốt xuất huyết
Triệu chứng điển hình của bệnh sốt xuất huyết bao gồm:
Sốt cao đột ngột: Bệnh nhân có thể trải qua cơn sốt cao lên đến 40°C (104°F), thường kéo dài từ 2 đến 7 ngày.
Đau đầu nặng: Đặc biệt là ở vùng trán.
Đau mắt: Cảm giác đau và áp lực ở phía sau mắt, đặc biệt khi di chuyển mắt.
Đau cơ và khớp: Cảm giác đau nhức nghiêm trọng ở các cơ và khớp, thường được mô tả như là “đau như bị đánh”.
Mệt mỏi và yếu ớt: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, không muốn hoạt động.
Nổi ban: Phát ban có thể xuất hiện sau vài ngày sốt, thường bắt đầu trên tay và chân rồi lan rộng ra toàn thân.
Các triệu chứng xuất huyết: Bao gồm chảy máu cam, chảy máu nướu răng, xuất huyết dưới da (dấu chấm hoặc bầm tím), hoặc hiện tượng chảy máu dễ dàng từ các vết thương nhỏ. Trong các trường hợp nặng, có thể xuất hiện xuất huyết nội tạng.
Buồn nôn và nôn mửa: Bệnh nhân có thể cảm thấy buồn nôn hoặc thực sự nôn mửa, điều này có thể gây mất nước và suy nhược cơ thể.
Những triệu chứng này không nhất thiết phải xuất hiện ở tất cả mọi người và đôi khi chúng có thể nhẹ đến mức không được chú ý. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành hình thức nặng hơn như sốt xuất huyết dengue (DHF) hoặc hội chứng sốc do sốt xuất huyết (DSS), đe dọa tính mạng và yêu cầu chăm sóc y tế khẩn cấp.
Cách điều trị bệnh sốt xuất huyết tại nhà
Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết, Điều trị bệnh sốt xuất huyết tại nhà đòi hỏi sự chăm sóc cẩn thận và theo dõi chặt chẽ các triệu chứng. Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể áp dụng:
Nghỉ ngơi hoàn toàn: Bệnh nhân cần nghỉ ngơi tuyệt đối, hạn chế vận động để cơ thể có thể tập trung hồi phục.
Uống nhiều nước: Tăng cường uống nước để bù đắp cho lượng dịch mất đi qua sốt và giúp phòng ngừa tình trạng mất nước. Có thể uống nước lọc, nước dừa, nước cam, hoặc các loại nước có chứa điện giải.
Nên uống nhiều nước khi bị sốt xuất huyết
Theo dõi và quản lý sốt: Sử dụng paracetamol (acetaminophen) theo liều lượng hướng dẫn để giảm sốt và giảm đau. Tránh sử dụng aspirin hoặc ibuprofen vì chúng có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Quản lý triệu chứng: Áp dụng các biện pháp giảm đau như chườm lạnh cho các vùng cơ bị đau hoặc nhức nhối. Nếu có biểu hiện nôn mửa, hãy thử ăn những bữa nhỏ hơn và chọn thực phẩm dễ tiêu.
Theo dõi triệu chứng cẩn thận: Theo dõi sát sao các dấu hiệu của bệnh, nhất là dấu hiệu của sốc (ví dụ: da lạnh, ẩm, nhanh mệt, mạch nhanh và yếu) hoặc tình trạng xuất huyết (ví dụ: chảy máu chân răng, chảy máu mũi, nôn ra máu, hoặc phân đen).
Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống: Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ và duy trì môi trường sống khô ráo, sạch sẽ để phòng chống muỗi đốt.
Tăng cường dinh dưỡng: Chế độ ăn nên giàu vitamin và khoáng chất, nhấn mạnh vào các thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, hoa quả và rau củ.
Tránh sử dụng thuốc không theo chỉ định: Không tự ý sử dụng các loại thuốc không được bác sĩ chỉ định vì chúng có thể gây hại hơn lợi.
Theo dõi và đánh giá: Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc có dấu hiệu trở nặng, cần liên hệ với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Phòng chống muỗi: Sử dụng màn chống muỗi khi ngủ, dùng kem chống muỗi và đảm bảo không để nước đọng xung quanh nhà cửa để phòng tránh muỗi đốt.
Lưu ý, những biện pháp này chỉ áp dụng cho các trường hợp bệnh nhẹ và không thay thế cho sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp. Bất cứ khi nào có thể, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có hướng dẫn cụ thể và chính xác nhất.
Tổng hợp bởi benhchuyenkhoa.edu.vn